Cơn sốt Anime

Một ngày đẹp trời nọ, tôi đi lùng sục cho bằng được một anime làm từ một bộ manga nổi tiếng. Chara chính trong CB kami này dễ thương hơn Pokemón và hấp dẫn như Can Can Bunny, kẻ bị một mecha độc ác theo đuổi, một SD kaiju thực sự. Tôi thích OAV này khủng khiếp, và cũng như một otaku thực thụ, tôi phải chạy ra ngoài mua OST về ngay!*

Đừng nổi nóng nếu bạn chẳng hiểu chuyện gì!!! Chúng tôi xin hứa sẽ dùng từ thuần Việt (cố gắng hết sức) bắt đầu từ đoạn này.

Anime: một nền văn hoá Nhật

Bạn chỉ cần biết hai ba từ quan trọng sau: anime, thể loại phim hoạt hình Nhật Bản làm cho truyền hình, băng video gia đình và màn ảnh rộng; manga là thể loại truyện tranh của Nhật mà đa phần chuyển thể thành anime; và otaku là những người nghiện anime và manga. Anime và manga là dấu ấn của nền văn hoá hiện đại của Nhật, chiếm lĩnh phần lớn thị trường truyền thông tại nước này: 1/3 số sách xuất bản ở Nhật là manga và ½ số vé bán ra ở rạp chiếu phim dành cho anime!

Cơn sốt anime đã tràn lan khắp các nước Châu Á, ảnh hưởng đến phong cách truyện tranh và hoạt hình từ Hàn Quốc đến Trung Quốc và ngay cả Việt Nam. Hơn thế, anime ngày nay đã làm phương Tây phải thực sự thán phục không chỉ ở nét vẽ chi tiết, sắc nét, hoành tráng mà còn ở tư tưởng của hầu hết các bộ phim vượt khỏi tầm suy nghĩ thông thường. Ngay cả thị trường điện ảnh Mỹ vốn khó tính nay cũng hoàn toàn bị chinh phục bởi những “cú dội bom” từ thể loại hoạt hình này mà minh chứng rõ ràng nhất là Spirited away, anime của Studio Ghibli đã nhận Oscar hoạt hình dài hay nhất 2003.

Vậy anime là gì?

Hay hỏi dễ hơn: anime không phải là cái gì? Hoạt hình Mỹ rất dễ xác định. Đó là hoạt hình của Disney, phong cách của Disney với chủ nghĩa lãng mạn hiện thực, những đứa trẻ tròn trĩnh và một kết cục hoàn hảo. Anime là tất cả những gì khác với điều đó. Không có một phong cách cố định cho anime bởi anime không bị hạn chế bởi bất cứ điều gì, từ nét vẽ đến cốt truyện. Nếu bạn có thể mơ thấy điều gì, hoạ sỹ của anime có thể vẽ được. Nếu bạn muốn một câu chuyện được kể với tốc độ hấp dẫn như truyện tranh và có những chuyển động tuyệt vời, âm nhạc và đối thoại, anime chính là lựa chọn của bạn.

Anime là hoạt hình thiếu nhi. Đúng vậy, chẳng ngừơi lớn nào chịu nổi Pokemón hay Thuỷ thủ mặt trăng. Nhưng anime còn dành cho những bạn trẻ mê chuyện viễn tưởng (Akira), những bé gái mộng mơ yêu đương (như Whisper of the heart), những cậu trai thích bay vào tương lai (The wings of honneamise) hay thể loại tâm lý kinh dị (Perfect blue), và cả bạo lực – tình dục (Ninja Scroll). Điểm khác biệt lớn giữa anime và hoạt hình Mỹ chính là ở đây: anime nhắm vào từng nhóm khán giả rõ rệt. Cho thiếu nhi, cho bé gái, cho bé trai và cả hentai (một loại anime sex) dành cho người lớn.

Sự phát triển của anime không chỉ dừng ở đây mà có thể tiến xa hơn, biến thể từ anime thành những phim người thật đóng!

Cơn sốt anime

Ở Việt Nam đã bắt đầu cơn sốt anime. Dạo quanh các website về anime của Việt Nam sẽ thấy số lượng động đảo người tham gia. Cuộc thi Anime Xuyên Việt do website yXine cùng một số website khác đồng tổ chức đã thu hút gần 90 bài viết khá chất lượng. Cũng nhờ đó các otaku Việt Nam rất hạnh phúc vì có dịp chia sẻ niềm đam mê cũng như những “tài sản anime và manga” của mình với những otaku khác dễ dàng hơn so với trước đây. Điều khiến các otaku vẫn còn buồn là manga được nhập vào Việt Nam bằng con đường chính thức và mang “mác” manga thì anime vẫn chỉ du nhập bằng con đường phim lậu hoặc “bị” đối xử như một phim hoạt hình bình thường. Nhưng với sự thành công của anime trên toàn thế giới, tin chắc rằng trong thời gian không xa anime sẽ cũng như manga đường đường chính chính đến với khán giả Việt Nam.

Một thông tin thêm mà chúng tôi vừa nhận được trước giờ báo lên khuôn: sẽ có một anime hoàn toàn Việt Nam ra mắt trong thời gian tới. Chúng tôi sẽ có bài viết về bộ phim này trong thời gian tới.

(Cám ơn www.vanime.org, www.yxine.com đã cung cấp một số tư liệu cho bài viết này. bài viết tham khảo tư liệu từ www.time.com, www.awn.com )

* Ghi chú: Chara là nhân vật hoạt hình. CB có nghĩa là một thân thể nhỏ. Kami là vị thần. Can Can Bunny là tên của một loạt truyện manga. Mecha ám chỉ những máy móc phần cứng như súng, robot, tàu vũ trụ. SD là siêu sức mạnh. Kaiju là quái vật. OAV là loại anime làm cho video gia đình, không chiếu ở rạp hoặc truyền hình. Otaku là người nghiện anime. OST là nhạc phim nguyên gốc.

LỊCH SỬ CƠN SỐT ANIME

1958: Bộ phim truyện anime Truyền Thuyết Bạch Xà gây ấn tượng mạnh mẽ đến thế hệ trẻ của Châu Á bấy giờ, trong đó có chàng trai 17 tuổi Hayao Miyazaki.

1963-1967: Serie truyền hình Astro Boy, Gigantor và Speed racer nổi tiếng tại Nhật và cả ở Mỹ.

1979: Bộ phim đầu tiên của Miyazaki ra đời, Castle of cagliostro.

1983: Dallos, anime-làm-cho-video (OAV) đầu tiên ra mắt tại Nhật Bản.

1983: Truyện tranh manga đầu tiên được chuyển dịch sang tiếng Anh, Barefoot gen, sau đó nó cũng được làm thành anime.

1987: The wings of honneamise phát hành, chính thức đưa anime thành một loại hình nghệ thuật.

1988: Akira, anime sau khi đã làm điếu đổ bao bạn trẻ ở Nhật đã lần đầu tạo cơn sốt anime tại phương Tây.

1989: Kiki’s delivery service của đạo diễn Miyazaki thành công tại Nhật, sau đó trở thành anime đầu tiên của Miyazaki được hãng Disney phát hành.

1991: Đài MTV phát anime Aeon Flux tại Mỹ.

1995: Ghost in the shell, anime kết hợp vẽ tay và hình ảnh vi tính, gây chú ý tại phương Tây và Mỹ.

1997: Pokemon lần đầu ra mắt ở Nhật. Princess Mononoke đạt doanh thu 160 triệu, ngang ngửa với doanh thu Titanic ở nước này.

1999: Cơn sốt Pokemon tràn sang Mỹ. Anime bắt đầu có chỗ đứng trên thế giới.

2002: Spirited Away của Miyazaki đoạt giải Gấu Vàng tại LHP Berlin, ghi dấu ấn lịch sử lần đầu tiên có một hoạt hình đoạt giải này.

2003: Oscar phim hoạt hình dài hay nhất trao cho Spirited away.

Phanxine từ http://www.yxine.com